💰 Gelir Vergisi Nedir? Nasıl Hesaplanır?
Ticari, zirai, serbest meslek ya da ücretli gelir elde eden herkesin sorumluluğunda olan gelir vergisi, Türkiye’de bireylerin kazançları üzerinden alınan temel bir vergi türüdür. İşletme sahipleri ve girişimciler için bu vergi kaleminin ne olduğu, nasıl hesaplandığı ve ne zaman ödendiği oldukça önemlidir.
Bu yazımızda, gelir vergisi nedir, kimler öder ve nasıl hesaplanır, adım adım ele alıyoruz.
📌 Gelir Vergisi Nedir?
Gelir vergisi, gerçek kişilerin bir takvim yılı içinde elde ettikleri kazançlar üzerinden ödedikleri vergidir. Bu vergi “Gelir Vergisi Kanunu” ile düzenlenir ve farklı gelir türlerini kapsar.
Gelir Vergisine Tabi Başlıca Kazanç Türleri:
- Ticari kazanç
- Serbest meslek kazancı
- Ücret geliri
- Gayrimenkul sermaye iradı (kira geliri)
- Menkul sermaye iradı (faiz, temettü vb.)
- Diğer kazanç ve iratlar
👥 Kimler Gelir Vergisi Öder?
- Gerçek kişiler (şahıs şirketi sahipleri dahil)
- Türkiye’de yerleşik olan ve/veya Türkiye kaynaklı gelir elde eden bireyler
- Serbest çalışanlar
- Esnaf, sanatkâr ve tüccarlar
Tüzel kişilikler (örneğin A.Ş. veya Ltd. Şti.) gelir vergisi ödemez, bunlar için kurumlar vergisi geçerlidir.
📊 Gelir Vergisi Nasıl Hesaplanır?
Gelir vergisi, artan oranlı bir tarife ile hesaplanır. Yani gelir arttıkça ödenecek vergi oranı da yükselir.
2025 Yılı Gelir Vergisi Tarifesi (Örnek):
| Gelir Aralığı (TL) | Vergi Oranı |
|---|---|
| 0 – 110.000 TL | %15 |
| 110.001 – 230.000 TL | %20 |
| 230.001 – 870.000 TL | %27 |
| 870.001 – 3.000.000 TL | %35 |
| 3.000.001 TL ve üzeri | %40 |
🔎 Not: Belirtilen oranlar yıllara göre değişebilir. En güncel oran için GİB (www.gib.gov.tr) web sitesi kontrol edilmelidir.
🔢 Örnek Hesaplama:
Bir şahıs işletmesi, 2025 yılı içinde 300.000 TL net kâr elde ettiyse:
- İlk 110.000 TL için: 110.000 × %15 = 16.500 TL
- 110.001 – 230.000 TL arası: 120.000 × %20 = 24.000 TL
- 230.001 – 300.000 TL arası: 70.000 × %27 = 18.900 TL
Toplam gelir vergisi: 16.500 + 24.000 + 18.900 = 59.400 TL
🧾 Gelir Vergisi Ne Zaman Ödenir?
Gelir vergisi, yıllık beyanname ile beyan edilir.
Beyan ve ödeme tarihleri:
- Beyanname verme: Her yıl Mart ayı sonuna kadar
- 1. Taksit ödeme: Mart ayı
- 2. Taksit ödeme: Temmuz ayı
Eğer serbest meslek veya şahıs şirketi sahibiyse, beyannameyi kendin verebilir veya bir mali müşavir aracılığıyla işlemleri yürütebilirsin.
💡 PosBurda’dan Tavsiye:
Yeni bir işletme kurduysan ve şahıs şirketi sahibiysen, gelir vergisi ile ilgili süreçleri doğru yönetmek işinin sürekliliği için kritiktir.
Ayrıca, doğru gelir beyanı sayesinde POS başvurularında banka güvenini kazanabilir ve limitlerin yükselmesini sağlayabilirsin.
PosBurda, işletmenizin sadece ödeme çözümlerini değil, vergiyle uyumlu büyümesini de önemser.
📌 Özetle:
- Gelir vergisi, bireysel gelirler üzerinden alınır.
- Şahıs şirketleri ve serbest çalışanlar bu verginin mükellefidir.
- Artan oranlı vergi tarifesi uygulanır.
- Mart ve Temmuz aylarında ödenir.
- Doğru hesaplama ve zamanında ödeme yasal yükümlülükleri yerine getirmenin en temel yoludur.
İşinizi büyütürken vergi uyumunu unutmayın!
📞 PosBurda olarak, size özel ödeme sistemleri ve finansal rehberlik hizmetiyle yanınızdayız.